Pastoors te Werchter van 1230 tot nu
Voor het samenpuzzelen van deze lijst van de pastoors van Werchter werd beroep gedaan op drie bronnen :
In de archieven van pastoor Jos Van Dessel vonden we een lijst, opgesteld in 1967, ten tijde van pastoor Venmans, met de namen van de pastoors van Werchter vanaf 1342.
In het boekje ‘Beschryf der dorpen van het kanton Haecht’ door pastoor J.B Vanden Bruel uit 1861, staat er een lijst van alle pastoors van Werchter. Deze lijst begint in 1230 en eindigt met de benoeming van pastoor Orbaen in 1847. Opvallend en eigenaardig aan die lijst is wel het feit dat van niemand het geboortejaar vermeld wordt. Daarentegen staat wel telkens secuur de datum van overlijden vermeld . Mogelijk heeft pastoor Vanden Bruel voor het opstellen van zijn lijst beroep gedaan op het ‘liber mortuorum’ van de abdij van Park. In ieder abdij bestond en bestaat een boek waarin, dag per dag, van 1 januari tot 31 december, alle overleden confraters op hun sterfdatum genoteerd staan. Naast hun naam staat eveneens hun functie en hun sterfjaar vermeld. Dagelijks worden de overledenen van die dag in het verleden geciteerd en wordt er gebeden voor hun zielerust. Aan de hand van dat boek, kon Vanden Bruel uitvissen wie ooit in Werchter pastoor was en wanneer die overleed.
Als derde bron konden we beroep doen op het boek ‘200 jaar geestelijkheid’ van dorpsgenoot Bernard Van Roosendael. In zijn boek staat een gedetailleerde lijst met alle pastoors van Werchter van 1774 tot nu. Van de allermeesten beschikt Bernard zelfs over hun gedachtenisprentje, zodat de gegevens over de pastoors der laatste 200 jaar zeker correct en volledig zijn.
Voor de data van ongeveer 1250 tot ongeveer 1750 uit het boekje van Vanden Bruel en de lijst van pastoor Van Dessel is er minder zekerheid, al stemmen de twee lijsten wel grosso modo overeen, zo dat we mogen besluiten dat Werchter sinds 1250 ononderbroken pastoors heeft gehad: eerst van Park Heverlee en nadien van het aartsbisdom Mechelen.
Naast de pastoors had Werchter in het verleden ook vrij regelmatig onderpastoors.Bernard Van Rosendael heeft er een aantal kunnen terugvinden. In een later nummer van het parochieblad zullen we beroep doen op het boek van Bernard om ook de onderpastoors de revue te laten passeren.
Wanneer en door wie de Werchterse voorvaderen tot het christianisme bekeerd
werden ligt verstopt in de plooien van een héél ver en grijs verleden.
In de annalen en archieven van de abdij van Park (Heverlee) lezen we dat Werchter
in het jaar 1225 in handen kwam van de Norbertijnen van die abdij. Het zijn
de paters van deze abdij die tot diep in de 19° eeuw de zielzorg in Werchter
zullen waarnemen.
Nadien worden de pastoors benoemd door het aartsbisdom Mechelen.
In 1230 wordt de abt van Park Henricus de Bursella ( of moet het Brussella zijn?) de eerste pastoor van Werchter. Hij was de 8° abt van de abdij en daar zijn dagelijkse aktiviteiten zich eerder in de abdij afspeelden, liet hij zich vervangen door paters uit zijn abdij. In 1239 geeft hij zijn ontslag als pastoor van Werchter.
In 1239 komt er dus zijn opvolger
Renerus. Hij blijft zeker pastoor in Werchter tot in 1254. Want dat jaar, op
13 maart overlijdt hij er.
Over zijn opvolgers is er niets geweten. Er is een hiaat van 58 jaar, tot het
jaar 1312.
In 1312 overlijdt de toenmalige pastoor van Werchter, Engelram van Hougarde. Hoe lang hij voordien pastoor was weten we niet.
In 1334 overlijdt zijn, of een van
zijn opvolgers, de genaamde Vliege. Hij overlijdt op 15 november 1334.
Weer is er een hiaat van enkele jaren in de lijst der pastoors.
In 1342 wordt Joannes van Mechelen pastoor en blijft het tot hij overlijdt op 21 januari 1379.
In 1355 is er echter sprake van een Joannes Ilseghem in Werchter. Was hij een soort van onderpastoor in Werchter, of kwam hij maar voorlopig hier te hulp????
In 1379 wordt Arnoldus van Meerbeke,
afkomstig uit Rotselaar, pastoor. Hij blijft er tot zijn dood op 6 november
1399.
En weer valt er een gat in de lijst der pastoors tot 1430.
In 1430 wordt Arnoldus van Thielen pastoor . Hij blijft tot zijn overlijden op 23 februari 1439.
In 1439 wordt van Thielen opgevolgd door Henricus Van de Putte. Deze wordt echter in 1447 teruggeroepen naar de abdij om prior van de abdij van Park te worden. In die hoedanigheid overlijdt hij reeds het jaar nadien op 27 oktober 1448. Wie hem opvolgde weten we niet. De volgende pastoor waarvan we de naam kennen vinden we terug in 1458.
In 1458 is Henricus Vincke pastoor. Hoe lang hij juist en exact pastoor blijft weten we niet. Waarschijnlijk tot 1472; want in 1481 vinden we Vincke terug als aalmoezenier in de abdij van Park, waar hij sterft op 8 juli 1483.
In 1472 immers vinden we Joannes van Tuldel als pastoor van Werchter, waar hij overlijdt op 14 juli 1488
In 1489 wordt hij opgevolgd door Johannes Van den Hove uit Werchter. Hij blijft niet lang, want het jaar nadien, 1489, geeft hij zijn ontslag. Hij overlijdt op 5 juni 1517.
In 1490 wordt Johannes Boyen tot pastoor benoemd. Ook hij blijft blijkbaar niet zo lang,waarschijnlijk maar één jaar, want in 1493 is hij al pastoor te Lubbeek. In 1510 is hij deken te Leuven, waar hij overlijdt op 6 oktober 1528.
In het jaar 1491 wordt Johannes Baptist van Berghen pastoor. Waarschijnlijk blijft hij pastoor tot 1506.
In 1506 immers vinden we Storm Van Rethy vermeld als pastoor van Werchter. Hij overlijdt op 24 augustus 1520.
In het jaar 1520 wordt Jacobus Heimst tot pastoor benoemd. Hij moet al wat ouder geweest zijn, want in 1538 keert hij wegens hoge ouderdom terug naar de abdij van Park waar hij op 29 september 1540 sterft.
Van 1538 tot 1541 is Petrus Weyns van Thoelen pastoor in Werchter. Hij overlijdt op 14 april 1541.
In 1541 komt Lambertus Cuytmans als pastoor. Hij overlijdt op 28 december 1558.
In 1559 wordt Gulielmus Roykel tot pastoor benoemd. Niet voor lang echter, want in 1560 reeds dient hij zijn ontslag in en wordt nadien in 1574 vermeld als pastoor te Celle. Hij overlijdt op 6 september 1578.
In 1560 is Johannes Hallebeke pastoor in Werchter. Hij blijft tot 1562, jaar waarin hij benoemd wordt tot provisor van de abdij van Park, waar hij overlijdt op 6 oktober 1578.
Zijn opvolger wordt in 1562 Ambrosius Loots. In 1577 wordt hij prelaat te Park en verlaat Werchter. Hij is overleden op 12 januari 1583.
Na Ambrosius Loots komt in 1577 Johannes Baerts als pastoor naar Werchter. Niet voor lang echter, want hij overlijdt reeds op 24 april 1579.
In 1579 is Michael Luyten benoemd tot pastoor van Werchter. Hij blijft zeer lang tot hij in 1617 om reden van ouderdom terugkeert naar de abdij waar hij op 23 oktober 1625 sterft.
Zijn opvolger Adrianus Mordack was reeds in Werchter aanwezig in 1616. Na het afscheid van pastoor Luyten wordt hij tot pastoor benoemd . Voor niet lang echter want reeds in hetzelfde jaar 1617 moet hij om gezondheidsredenen terugkeren naar de abdij waar hij op 5 augustus 1521 overlijden zal. Voor hij in 1616 naar Werchter kwam vinden we hem in 1606 als pastoor van Aspelaen en deken van Geraardsbergen.
In 1617 wordt Johannes Boels pastoor tot in 1627. Hij sterft op 14 december 1627.
Vanaf 1627 is Adrianus Van den Bergen pastoor te Werchter. Hij blijft waarschijnlijk tot 1631. Hij overlijdt op 10 april 1634.
In Werchter werd Van de Bergen reeds in 1631 opgevolgd door pastoor Imbertus de Paepe. Ook hij blijft niet lang want in 1636 wordt hij pastoor te Haacht. Hij is overleden op 11 juni 1652.
In 1636 komt Johannes Chrysostomus als pastoor naar Werchter. Echter niet voor lang want twee jaren later, in 1638, keert hij terug naar de abdij. Hij is overleden op7 juni 1673.
In 1638 wordt Jacobus a Sancto Johanne pastoor in Werchter. Op 18 januari 1646 sterft hij.
In 1646 komt pastoor Assels, die voordien, volgens archieven uit 1635 , aalmoezenier was in het nonnenklooster te Oosterhout. Hij blijft in Werchter tot 1655. Hij overlijdt op 10 december 1676.
In 1655 was pastoor Assels afgelost geworden door pastoor Guardus Van Vlierden. Zes jaren later, op 19 oktober 1661 overlijdt hij.
Van 1661 tot 1675 is Florentius Van Rethy pastoor te Werchter. Zijn sterfdatum is 8 mei 1675.
Zijn opvolger wordt in 1675 pastoor Carolus Cogen, die drie jaren later overlijdt op 24 september 1678.
Opvolger wordt Judocus van Yperseel die tot zijn dood op 24 mei 1689 pastoor is.
In 1689 wordt Hieronymus Buelens pastoor. Evenwel slechts voor twee jaren, want reeds in 1701 wordt hij prior benoemd in de abdij van Park en verlaat hij Werchter. Hij overlijdt in 1729.
Van 1701 tot 1728 is Gilbertus Suetens pastoor van Werchter. Zijn sterfdatum is 12 november 1728.
De volgende pastoor, Gulielmus van Gobbelsroye sterft reeds minder dan twee jaren later op 27 juni 1730.
De opvolger van Gulielmus van Gobbelsroye houdt het langer uit. Het is Jacobus Rosa, die pastoor blijft tot zijn dood op 27 juni 1743.
In 1743 wordt Godefridus Van der Veken pastoor. Hij overlijdt vier jaren later op 1 november 1747.
Na hem wordt in 1747 Henricus De
Jonghe tot pastoor van Werchter benoemd.
Om gezondheidsredenen moet hij in 1774 zijn ambt neerleggen en terugkeren naar
de abdij van Park waar hij op 14 september 1784 overlijdt.
In 1774 wordt pastoor Augustinus Bosmans, afkomstig uit Tienen, tot pastoor benoemd. Hij blijft pastoor tot zijn dood op 27 oktober 1801. Hij is dus de pastoor die tijdens de Franse revolutie pastoor was te Werchter.
Na pastoor Bosmans komt in 1801 pastoor Dionysius Crul. Hij is afkomstig uit Oosterhout waar hij geboren werd in 1747.Hij blijft in Werchter tot 1806, waarna hij terugkeert naar de abdij. Hij overlijdt te Leuven op 14 augustus 1825.
In opvolging van pastoor Crul komt in 1806 pastoor Arnoldus Van den Bon, die sinds 1785 als onderpastoor was te Werchter. Hij is afkomstig uit Diest waar hij geboren werd in 1763. Hij is pastoor tot 1829 en overlijdt vrij plotseling op 28 mei 1829.
Pastoor Johannes Franciscus Michiels die benoemd wordt in 1829 sluit de rij van pastoors die geleverd werden door de abdij van Park af. Hij werd geboren te Westmeerbeek in 1781. Voor hij naar Werchter kwam als pastoor, was hij van 1821 tot 1829 onderpastoor te Baal. Op 8 augustus 1829 benoemd te Werchter overlijdt hij er op 8 Juni 1847.
Tot nog toe en dat sedert de jaren 1200 waren alle pastoors van Werchter Norbertijnen van de abdij van Park Heverlee. Zoals in vele andere parochies in de regio, werden vanaf de dertiger jaren der 19° eeuw geen pastoors meer benoemd door de abdij van Park. Vanaf dan werden seculiere priesters van het Aartsbisdom Mechelen tot pastoor benoemd in de verschillende parochies der omgeving: onder meer te Werchter (1847), Haacht (1840), Rotselaar (1834), Wezemael (1843, hing voordien van Averbode af), Wackerzeel ( 1841), Tremelo (1853). Sommige parochies (Wezemael en Rotselaer) kregen nadien toch weer Norbertijnen als pastoor, doch niet meer van Park Heverlee, wel van Averbode.
De eerste pastoor, benoemd door het aartsbisdom Mechelen te Werchter is Johannes Baptista Orbaen. Hij werd geboren te Hougaarden op 2 februari 1803 en werd tot pastoor van Werchter benoemd op 11 oktober 1847. Hij overlijdt plots te Bergen op 2 september 1868 en wordt begraven te Werchter.
Na de plotse dood van pastoor Orbaen krijgen we in Werchter toch nog een pastoor van de abdij van Park: Ignace Vanderkerkhoven. Hij werd geboren te Mechelen op 11 maart 1817. Van 1845 tot 1861 is hij coadjutor ( onderpastoor) te Tremelo. Nadien teruggekeerd naar de abdij, wordt hij pastoor benoemd te Werchter op 25 sptemeber 1868. Slechts twee jaren later overlijdt hij te Werchter op 30 december 1870.
Na de dood van Vanderkerkhoven neemt Petrus Ceusters het pastoorsamt ‘ad interim’ waar van begin 1871 tot maart 1873.
Op 24 maart 1873 heeft Werchter een
nieuwe pastoor: Pierre Van Overstraeten, komende van Zellik waar hij onderpastoor
was.
Hij werd geboren te Merchtem op 7 september 1825 en tot priester gewijd in 1849.
Hij blijft pastoor te Werchter tot 27 november 1890, wanneer hij naar Leuven
verhuist waar hij zal overlijden op 3 juli 1903. Noteren we toch even dat hij
de pastoor geweest is die de gebouwen in de Wal, voltooid in 1884, liet bouwen.
De opvolger van pastoor Van Overstraeten wordt August Moorkens. Hij is afkomstig van Herentals waar hij geboren werd op 12 juli 1844.Hij werd priester in 1868. Voor hij naar Werchter kwam, wast hij onderpastoor te O.L.Vrouw Tielt en te Semst. Benoemd te Werchter op 23 december 1890 blijft hij pastoor te Werchter tot 11 november 1899. Hij wordt dan benoemd te Mortsel waar hij overlijdt op 12 april 1920.
Na August Moorkens wordt Jules Oliviers pastoor van Werchter. Oliviers werd geboren te Linden op 27 mei 1854. Na zijn priesterwijding in 1877 was hij achtereenvolgens leraar te Mechelen en onderpastoor te Schaarbeek. Hij wordt pastoor te Werchter op 1 december 1899 en overlijdt er op 15 juli 1932.
De volgende pastoor heeft de oudere generatie van Werchter nog wel gekend: Jozef Fransen. Op 23 december 1881 werd hij geboren te Antwerpen. Na zijn priesterwijding in 1907 was hij achtereenvolgens leraar te Mechelen en onderpastoor te Antwerpen. Op 12 september 1932 wordt hij pastoor te Werchter waar hij plots overlijdt op 22 mei 1945.
Alfons Venmans, de volgende pastoor van Werchter, werd geboren te Turnhout op 21 oktober 1897. Na zijn wijding in 1922 was hij leraar te Elsene en onderpastoor te Anderlecht. Pastoor te Werchter sinds 8 juli 1945, gaat hij met rust op 31 augustus 1969. Hij overlijdt te Turnhout op 15 maart 1970.
Pastoor Jos Van Dessel wordt zijn
opvolger. Hij werd geboren te Putte in 1930. Na zijn priesterwijding in 1958
wordt hij onderpastoor te Werchter, waar hij na het vertrek van pastoor Venmans
tot diens opvolger benoemd wordt in september 1969.
Hij overlijdt plots te Werchter op 20 april 2004.
Na pastoor Van Dessel benoemde het
aartsbisdom , wegens gebrek aan priesters geen eigen pastoor meer in Werchter.
Pater Michel Tilleman, pastoor te Wezemaal werd benoemd tot administrator der
parochie Werchter in mei 2004.